Bütün haşarat ve zararlı böceklerin hareketini düzenleyen meleğin adıdır. Bu yüzden, adı geçen meleğin, kitapları güveden ve kitap kurdundan koruduğuna inanılır. Eskiden, yazma kitapların cilt kapağına veya ilk ya da son sayfasına tuğra biçiminde “Yâ Kebîkec” yazılarak bir nevi korumaya alınırmış. Kapağında yahut içinde, anılan ifade yer alan bir kitaba haşerat zarar veremezmiş.
Kısacası, “Yâ Kebîkec”, kitapları haşarattan koruyan esrarlı bir “ilaçmış” eskiden. Kebîkec’in kökeniyle ilgili merakını gidermek için bir ‘kazı yazısı’ kaleme alan Prof. Dr. Hüsrev Hatemi, yaygın-yanlış bilginin aksine kelimenin Sami kökünden değil Hind-İran mitolojisinden geldiğini belirterek kayda değer bilgiler aktarır: “Redhouse Türkçe-İngilizce sözlüğü (1968 yeni bs., İst.) Kebîkec kelimesinin en iyi karşılığını veriyor: Güvelerin kralı. Bir yazma üzerine, yazılırsa, krallarına saygı göstererek güvelerin o kitaba yanaşmadıklarına inanılır.
“Steingass, Ferheng-i Farsî adlı Farsça-İngilizce lügatinde çok etraflı bilgi vererek, derdimize çare oluyor: ‘Bir yabani maydanoz çeşidinin ve öldürücü bir zehrin adıdır. Ayrıca böcekler kralıdır. Sıklıkla Hindistan’da, böceklerin yaklaşmayacağı batıl itikadı ile kitapların ilk sahifesine yazılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder